KORTE IMPRESSIE VAN EEN INSPIRATIEREIS
Waken up!! The End Times are here! Met die boodschap worden we verwelkomd als we in Londen het station uitlopen. Samen met 16 broeders en zusters uit Amsterdam zijn we op vrijdag 9 september met de trein vertrokken naar de Engelse hoofdstad voor een zogenaamde inspiratiereis. We gaan op bezoek bij een aantal gemeenten die vanuit verschillende invalshoeken missionair actief zijn in de context waarin zij leven. En hopen daardoor aan het denken gezet te worden over ons eigen bezig zijn. En daarbij nieuwe ideeën op te doen. Omdat we van één ding overtuigd zijn: dat het evangelie ons niet is toevertrouwd om het voor onszelf te houden.
Apart om bij aankomst gelijk mensen tegen het lijf te lopen die daar ook diep van overtuigd zijn. En dat laten weten door mensen links en rechts een folder in handen te drukken met bovengenoemde boodschap: Waken up!! Voorop staat een wekker. Tot mijn verbazing staan de wijzers niet op 5 voor 12 maar op 5 voor 7. We hebben blijkbaar toch nog tijd. Een hele dag. Maar die gegeven tijd moet dan, blijkens de inhoud, wel goed benut worden. De boodschap is kort en krachtig:bekeer u en geloof in Jezus Christus. Het zou mijn methode niet zijn. Van de moed om zonder schaamte uit te komen voor wat je hoog zit en heilig is kunnen we niettemin iets leren.
Gemeenten horen te groeien
Dat het ook op een andere manier kan, bleek de volgende ochtend tijdens ons bezoek aan een gemeente van de United Reformed Church. Deze kerk stelt zich ten doel zoveel mogelijk plaatselijk met andere kerken samen te werken. In het besef dat verdeeldheid de missionaire impact van de kerk ondermijnt. De bevlogen voorganger laat er verder geen misverstand over bestaan: een gemeente behoort krachtens haar roeping te groeien. En het is zeer unusual (ongewoon) als zij al maar kleiner wordt. Dan is er alle reden je af te vragen: wat doen wij verkeerd?
Zelf heeft hij in de loop der jaren steeds het omgekeerde meegemaakt. Het geheim? Onverkort leven uit de Schriften als openbaring van de levende God. Gecombineerd met volhardend gebed. Niet als succesformule maar als Bijbelse weg vol belofte. Van de zegen van het gebed gaf hij een treffend voorbeeld. De gemeente die hij nu dient was geminimaliseerd tot 10 meelevende leden. Wat te doen? Opheffen? Ze zijn gaan bidden: wat wilt U? Na zes maanden gebeurde iets wat nog niet eerder gebeurd was. Maar helemaal in lijn is met wat Paulus schrijft in 1 Korinthe 14. Iemand begon te spreken in tongen. Een oude vrouw, die nooit veel zei, legde uit wat er van Hogerhand werd gezegd. Het was een krachtige belofte die aanspoorde om door te gaan. Inmiddels is er een levende gemeente van zo’n 180 leden van 14 verschillende nationaliteiten. Die middenin alle culturele verscheidenheid belijdt en beleeft: we are one family!
De kracht van gebed
Als groep zijn we vooral onder de indruk wat gebed blijkbaar vermag. Over en weer vragen we aan elkaar: hoe komt het toch dat wij dat verleerd lijken te hebben? Deze eenvoud voor velen te simpel is? Hoe komen we de verlegenheid op dit punt voorbij. En krijgen we daar weer vertrouwen in? Een gevoelig punt. Iemand verwoordt het als volgt: Hoe krijgen we mensen in Amsterdam zo gek dat ze weer gaan bidden….? Echt een leerpunt! Onderweg naar de metro krijgen we van 2 jonge enthousiaste Afrikaanse vrouwen opnieuw een folder aangereikt. Dit keer is het een ‘Visa for Heaven’. Je schudt je hoofd. Maar één ding is duidelijk: zij hebben wel hart voor wildvreemde mensen…
Die avond zijn we op bezoek bij een project aan de andere kant van de stad. In een oude kerk, die overigens prachtig is gerestaureerd, zijn jongeren een nieuwe gemeenschap begonnen. Langs alternatieve wegen zoeken zij de betekenis van het evangelie voor hun leven te delen. Vanavond gaat het over ‘Becoming’. Wie ben je geworden als je terugkijkt. Waar is God in dat proces. Hoe werkt je relatie tot Christus door in die ontwikkeling. Goede vragen. We praten er in groepjes van vier over door. Het is nog niet zo makkelijk om antwoorden te vinden. Losse teksten uit de Bijbel worden incidenteel ingebracht . Het geeft zondermeer te denken. Maar na afloop vraag ik me af – en ben niet de enige: in hoeverre zijn we nu wijzer geworden? Is het niet erg veel denken vanuit jezelf, wat door Bijbelwoorden bevestigd wordt.
Lef hebben
Zondag is een enerverende en inspirerende dag. We maken kennis met twee gemeenten die beide behoren bij de Church of England. ’s Morgens zijn we te gast in de dienst van de St. James Picadilly Church, een gemeente die in de 80-er jaren een doorstart maakte. Kenmerkend voor deze gemeente is een radicale visie: levend vanuit Christus wil men een verschil maken in de wereld waarin men leeft. Vooral door kritische vragen te stellen bij dingen waaraan we gewend zijn maar die het ‘daglicht van het evangelie’ niet kunnen verdragen. Opnieuw een leerpunt! Durven wij het gangbare vanuit Christus onder kritiek te stellen? Of zijn we zout dat smakeloos geworden is. Het lef (het hebreeuwse woord voor ‘hart’) verloren hebben en ongemerkt te laf geworden zijn om te zeggen wat er gezegd moet worden?
Een open gemeenschap
’s Avonds bezoeken we een dienst in de St. Leonardus Church. In een oud gebouw maken we kennis met een jonge Churchplant. Vorm en inhoud van de dienst doen sterk denken aan ‘Via Nova’, de Churchplant in onze eigen stad voor young educated people. Als ik dat tegen de voorganger zeg, blijkt er onderling veel contact te zijn en vertelt hij dat hij daar onlangs nog op bezoek was. Volop herkenning dus. Net als in Amsterdam blijkt ook hier een groot deel van de bezoekers van huis uit christelijk te zijn. Is dat wel missionair? Niettemin is het geweldig dat deze jonge mensen hier onderdak vinden, gevoed worden in hun geloven en samen een community vormen waarin zij het nodige beleven aan elkaar.
En de gemeenschap is in ieder geval zo open voor nieuwkomers, dat ze gemakkelijk een vriend of collega mee kunnen nemen. In preek en liturgie is de aandacht vooral gericht op de relatie met God. We horen een preek uit een serie over ‘God leren kennen’. Mooi vind ik dat een orthodoxe inhoud en een eigentijdse vorm (vooral ook muzikaal) hier harmonieus samengaan. Het wordt er niet oppervlakkiger van. Integendeel het maakt de beleving intenser. Even denk je: daar kunnen we in de Noorder van leren. Of ligt zo’n opmerking alleen al gevoelig?
De lessen uit Londen
Die zondagavond raken we met elkaar in gesprek. Natuurlijk is er onderweg en tijdens de maaltijden ook al het nodige afgepraat. Open en eerlijk delen we onze ervaringen en gedachten. Een drietal zaken komt vooral boven drijven:
1. Het gebed heeft in de verschillende projecten een belangrijke plek. Het blijkt een bron van inspiratie en zegen te zijn. In onze eigen context lijken we dat al te vaak en te veel verleerd te hebben. Iemand van onze groep zei het heel treffend: ‘Hoe krijgen we die Amsterdammers zo gek dat ze gaan bidden?’ In ieder geval zou het wel zonde zijn als we wat voor het oprapen ligt laten liggen. Omdat we er niet meer toe komen om door de knieën te gaan.
2. De missionaire drive die we overal ontmoeten heeft bij alle verschil één ding gemeen: ze komt op uit een levende relatie met Christus en wordt gekenmerkt door het verlangen anderen daarin mee te nemen. We nemen het mee als belangrijk aandachtspunt voor onze eigen gemeenten. Zonder die bevlogenheid wordt missionair moeilijk. Zeg maar onmogelijk.
3. We ontdekken ook hoe goed het is om samen op pad te zijn: juist door samen projecten te bezoeken en in gesprek te raken met christenen elders, leer je elkaar anders kennen. Vooroordelen worden doorbroken. Veronderstellingen bijgesteld. We concluderen dat het goed is om er in Amsterdam een vervolg aan te geven. Door elkaars dienst of project te bezoeken. Te ervaren hoe de ander er mee bezig is. Elkaar kritische vragen te stellen en moed in te spreken. En als het even kan: samen te bidden…
Missionair in het DNA van een christen?
Op maandag bezoeken we de laatste twee projecten van het programma. Eerst gaan we naar een Churchplant – die zich intussen als weer aan het vermenigvuldigen is! – in de wijk Eastend. We horen hoe er vanuit het nulpunt iets nieuws ontstond. De Geest schept uit het niets! Twee dingen vallen me hier bijzonder op: 1) de gemeente werkt vanuit vier duidelijke bijbelse motieven die samengevat worden in de volgende kernwoorden: upward, inward, outward, forward; 2) men gaat ervan uit dat de missionaire gerichtheid hoort bij het DNA van iedere christen. Dat laatste lijkt een open deur. Maar is het allerminst. Er is voortdurende transformation of the Holy Spirit voor nodig. Dat weten ze in Londen ook.
We sluiten onze reis af bij de ‘London City Mission’, een organisatie die al sinds 1835 (!) in de stad actief is. Ooit had men 400 evangelisten in dienst. Nu gaat alles anders en bescheidener. Maar inzet en gebed zijn gebleven. En daarmee de verrassingen van de hemel…
We zijn op de terugweg. De trein is net onder het Kanaal door. Londen ligt achter ons. Amsterdam ligt voor ons. We zijn een ervaring rijker: dat het onmogelijke mogelijk is. En een illusie armer: dat het elders beter zou zijn. Maar dat laatste is enkel winst!
Paul Visser
